F r a n c i s c i M a u r o l y c i O p e r a M a t h e m a t i c a |
Introduzione | Help | Pianta | Sommario |
Emendatio et restitutio Apollonii Pergaei conicorum elementorum | Liber tertius | 26 |
<- | App. | -> | <- | = | -> |
169 26a Si vero concursus aequidistantium apud x sit intra alteram sectionum a g ut supponitur; contentum sub portionibus aequidistantis trans[A:79r]verso, id est lxz eo rectangulo (ad quod rationem habet contentum sub portionibus aequidistantis recto, id est rxh eam, quam, quod fit ex recta ad id, quod quod257 ex transversa) minus erit, quadrato, quod bis fit ex dimidia transversi.
170 Hoc est rectangulum quoddam258, ad quod se habet rxh sicut de ae aequale est lxz una cum 259 ae. // Nam per eadem, quae in 24a premissarum, sicut de ea sic fxs cxt. // Cumque lineae hr quadrifariam divisae extrema segmenta hs fr sint, per 16am secundi, aequalia, iam per primum lemmatum 24ae praecedentis, rsh sive fhs hoc est de per 11am 2i una cum fxs aequale est rxh. 171 // Igitur et rxh quod est aggregatum to260 de et fxs aggregatum cxt et ae sicut261 de ea. // Demonstrandum igitur quod cxt cum ea aequale est lxz una cum 262 ae. // Commune auferatur ae. // Et demonstrandum erit, quod cxt aequale est lo lxz et ae. 172 // Est autem, nam cum ipsius lx quadrifariam sectae segmenta lc tz aequalia sint, per 16am secundi, iam per scholium 22ae huius cxt aequale est duobus, videlicet lxz et czt quod est ae, per 11am 2i. // Verum ergo, quod proponitur demonstrandum.
Additio
173 In descriptione 15ae huius, sit relictum punctum s infra diametrum xth ductisque diametris, tangentibus, aequidistantibus, caeterisque, ut ibi, suppositis et demonstratis; iam sly hic descriptum aequilaterum et aequale erit lo sly ibi facto: itemque tlz huius lineationis aequilaterum et aequale erit lo ltz ibi lineato: propter aequidistantiam laterum parallelogrammorum nam hti idem remanet. 174 // Itaque sicut ibi, ita et hic lsy aequale etiam hti et tlz simul sumptis: quo fit, ut ablato utrinque in lqi in [A:79v] praesenti casu remaneat rum263 htzq aequale ro264 qiys quae quidem quadrilatera hic ambo sunt infra diametrum xth sicut ibi, ut in corollario265 concluditur, alterum supra, alterum infra fuerat. 175 // Sic variatur non nihil descriptio pro vario relicti puncti situ.
In descriptione additae praecedentis 23am huius, quadrilatera proposita sint zs 266 s y singula quidem tribus rectis lineis et periferiae h s arcu conclusa (quo scilicet facilior sit et minus perplexa demonstratio) ita ut [S:107] z et s infra diametrum xth ac267 infra268 centrum t diametris sint applicata. 176 // Dico quod et talia269 z s aequalia sunt. // Agatur enim ipsi sy parallelus hi. // Eritque, per praemissam additam270 , h aequale h. // Totum scilicet toti et271 st aequale si ablatum ablato. // Igitur reliquum272 s Igitur reliquo273 s hoc est z r274 aequale est.
177 Item sint th 275 t i h sub arcu periferiae communi s h et tribus rectis singula contenta, angulosque ad t centrum habentia, sub conditionibus in addita praecedente 23am huius positis. // Dico quod et talia ra276 aequalia sunt. // Assumatur enim inter h punctum quoddam utcumque relictum s et agantur lateribus quadrilaterorum paralleli sz sy. 178 // Eritque, per corollarium 15ae huius, zh aequale si itemque z aequale y. // Igitur totum th aequale erit toti t i h. // Quod est propositum. // Et notandum, quod ablato communi trilatero th supersunt t thi aequalia.
179 Adhuc sint z s 277 y s sub arcu periferiae communi shr278 et tribus rectis singula contenta, ita ut z s latera media contineant xth diametrum, stantibus caeteris, ut in addita, quae praecedit 23am huius. // Dico quod et talia quadrilatera aequalia sunt. 180 // Agatur enim parallelus ipsis ys 279 ipsa linea hi. // Eritque per primam huius additionis t aequale h280. // Et per corollarium 15ae huius, zh aequale si281. // Igitur totum z toti s aequale est: ut proponitur.
181 Sint demum zs 282 y s sub arcu periferiae communi h s283 et tribus rectis singula conclusa: ita ut eorum latera z y quae sunt partes diametrorum, quibus applicantur, se invicem secent apud t centrum: caeteris suppositis, ut in addita praecedente 23am huius. 182 // Dico tandem quod huiusmodi quadrilatera aequalia sunt agantur enim ipsis z s paralleli t t h lineae et ipsis y s paralleli h i. Et procedatur sic. // Nam, per primam harum additarum ts aequale hy et per 3am quae est ante praemissa, h aequale est i. 183 // Igitur totum zs aequale iam toti y ts quorum videlicet illud habet t centrum in latere z hoc vero habet idem t centrum apud angulum. // Item, per primam harum additarum, aequale est . // Ergo et totum zs aequale sit toti y s. // 184 Quandoquidem illud constat ex tribus 284 et hoc ex aliis tribus aequalibus: bina comparando. // Quod est propositum. Unde manifestum est, quod quadrilatera duo, de quibus primum [A:80r] agitur in corollario 15ae huius, aut habent latera, quae sunt partes diametrorum, quibus adhaerent, separatim a centro sectionum et tunc, aut unum ad unam partem a centro et alterum ad alteram: et de his agitur in addita praecedente 23am huius: aut dicta quarilatera habent ambo talia [S:108] latera ad eandem partem centri: et de his285 agitur in 2a immediate praecedentium additarum. 185 Aut habent talia latera, ut unum eorum tantum adhaereat centro, et tunc aut ita, ut centrum sit in extremo lateris propinquioris286 alteri quadrilatero et de his287 agitur in corollario 15ae huius: aut in extremo remotiore, et de his288 agitur in prima praemissarum additarum: aut ita, ut centrum sit in aliquo puncto medio lateris: et de his289 agitur in 4a praemissarum. 186 Aut habent talia latera, ut ambo adhaereant centro: et tunc, aut centrum est in extremo communi ambobus lateribus: et de his agitur in 3a praecedentium aut centrum est in coincidentia laterum et de his290 agitur in 5a earumdem immediate praecedenti. 187 Aut centrum est in extremo unius ex lateribus, et in aliquo puncto medio alterius: et de his agitur in processu demonstrationis eiusdem immediate praemissae. // Sic videmur discussisse omnem varietatem, quae circa huiusmodi quadrilatera potuisset contingere, utcumque et ubicumque aut secent se invicem, aut diametris incurrant latera. 188 // Sed quae non descriptio in conicis variando propagari posset. Hucusque Castelboni 5o maius 1547291.
|
Inizio della pagina |
-> |