[A:15r] [C:51v] [S:66]

108 Epilogus

Ostensum est ergo iridis primariae semidiametrum per⁶⁶⁷ angulum⁶⁶⁸ recti dimidium, secundariae⁶⁶⁹ vero semidiametrum per undecim decimas octavas⁶⁷⁰ 1/4⁶⁷¹ recti anguli⁶⁷² oculo subtendi. // Item centrum solis, oculi, et centra duarum iridum in eadem recta linea sisti⁶⁷³; // atque adeo⁶⁷⁴ diversos spectatores diversas irides videre, sicut diversas in speculo imagines. // Item sole horizontem possidente⁶⁷⁵, semicirculos iridum apparere, sole autem magis elevato, minus semicirculis, ut scilicet aggregatum ex solis et primariae iridis altitudinibus conficiat recti dimidium. 109 Unde si solis altitudo habeat recti anguli dimidium⁶⁷⁶ aut maius, primaria⁶⁷⁷ iris apparere nequeat. // In secundaria⁶⁷⁸ vero iride pro⁶⁷⁹ dimidio recti, capiendum esse dimidium et octavam⁶⁸⁰. // Item⁶⁸¹ colores praecipuos esse, croceum, viridem, ceruleum⁶⁸², et rubrum, caeteros⁶⁸³ autem⁶⁸⁴ esse ligaturas praedictorum, et fortasse⁶⁸⁵ alios quosdam⁶⁸⁶ ex aliqua alia propinqua⁶⁸⁷ reflexione sub dimidio de qua⁶⁸⁸ tacere magis libuit⁶⁸⁹, quam [C:52r] aliquid dicere. 110 // Item colores exterioris iridis esse ordine converso et languidiores. Quorum causae⁶⁹⁰ omnes assignatae sunt. // Postremo illud notandum est⁶⁹¹ colores iridis⁶⁹² in nube rorida⁶⁹³ non esse tamquam inseparabile accidens, tamquam colores in panno, tamquam⁶⁹⁴ colores in collo columbarum sive in plumis pavonum. Nam si sic esset, colores iridis in uno⁶⁹⁵ tantum loco apparerent. Quod non est, per 28^am696, nam diversi spectatores in diversis locis iridem vident. 111 Generantur igitur illi colores in iride ex reflexione receptae lucis ad determinatum angulum, ut dictum est. // Colores autem in plumis pavonum sunt realiter in ipsis plumis, nam ob⁶⁹⁷ omni spectatore ibidem videntur, hoc excepto quod mutantur, et alii⁶⁹⁸ apparent si in [S:67] rectum⁶⁹⁹, quam si in obliquum pluma talis spectetur. Habet enim ille oculus diversicolor in pluma pavonis pennas extremas grossiusculas, croceas, aureas in rectum spectatas, in obliquum vero virides. 112 Habet in sequenti giro⁷⁰⁰ introrsum plumas minutiores eiusdem coloris et ad viriditatem quid paululum proclives, in rectum visas, in obliquum croceas. Habet adhuc circulum interiorem caelestem, lucidum, cum aliqua veriditate, in rectum spectanti⁷⁰¹, in obliquum vero violaceum⁷⁰². Habet tandem intimam⁷⁰³ aream violaceam obscuram, in rectum visam, in obliquum vero nigram. // 113 Mutatio autem talis fit, quoniam visus perpendicularis inspicit intima filamina, obliquus vero⁷⁰⁴ extremos floccos, qui⁷⁰⁵ alterius sunt coloris. Quod et ars in textura sericae vestis quandoque imitari solet. [C:52v]

In extremo Carnisprivii.⁷⁰⁶

Correctum mox in arce Catanensi 19 maii die 1554⁷⁰⁷