F  r  a  n  c  i  s  c  i        M  a  u  r  o  l  y  c  i        O  p  e  r  a        M  a  t  h  e  m  a  t  i  c  a
Introduzione Help Pianta Sommario
Emendatio et restitutio Apollonii Pergaei conicorum elementorum Liber primus 45
<- App. -> <- = ->

[A:27v] 45a Si hyperbolen, vel ellipsim, vel circuli periferiam linea tangens coincidat secundae diametro: et a tactu ducatur quaedam linea ad648 eandem649 diametrum aequidistans650 alteri diametro: et per centrum et tactum linea producatur651: et a relicto, ut contingit, in sectione puncto agantur652 duae lineae ad secundam diametrum, haec quidem penes653 tangentem: illa vero penes654 aequidistantem diametro; factum sub ipsis triangulum maius erit655 quam triangulum abscisum656 a producta per centrum tactumque, in triangulo, cuius basis tangens, summitas autem centrum sectionis, in hyperbole: at657 in ellipsi658 et circulo, factum sub iisdem actis triangulum, cum // triangulo absciso659, aequale est triangulo, cuius basis tangens, summitasque660 centrum sectionis.

Sit hyperbola, ellipsis, vel circulus abg. // Cuius prima diametros at. // Altera td. // Centrum t. // Tangens lgm. // Tactus punctum g. // Ipsa gd aequidistans661 ipsi at. // Et662 coniuncta gt. // A quovis relicto in periferia663 puncto b agantur duae lineae usque ad td664 productam, quae [[sunt]]665 be penes666 ipsam lgm667 tangentem: et bz penes668 ipsam gd in[S:38]cidens ipsi gt apud h punctum.

// Dico iam quod in hyperbola
triangolo bez aequale est
angolare aperta triangolo htz
triangolo lgt
simul
.

In ellipsi autem et circulo
triangolo lgt aequale est
angolare aperta triangolo bez
triangolo htz
simul
.

figura 78

// Ducantur enim gc bn penes669 ipsam dt ordinate scilicet ductae, namque670 secunda diametros semper est ex numero ordinate ductarum ad primam.

// Eritque per 19am671 huius ratio gc ad ct composita ex duabus rationibus672 7 [[sic]]
graffa aperta rectae ad transversam
cm ad gc vel gd ad dl vel td ad dg propter similtudinem triangolo triangolo
.

// Verum [A:28r] triangolo gdl est species673 ex ct // Atque triangolo gct vel gdt est species674 ex gc sive dt.

// Igitur per 41am huius, quandoquidem [[quod]]675 ibi affirmantur de parallelogrammis, idem sequitur676 de triangulis, quae sub illis677 assignata678 conditione sunt parallelogrammorum dimidia.

// In hyperbole quidem
triangolo gdl aequale erit
graffa aperta triangolo gct vel gdt
triangolo ex ipsa at simili triangololo dgl
.

// In ellipsi autem et circulo
triangolo gdt vel [[gct]] graffa chiusa
triangolo gdl
simul
aequalia sunt triangololo ex ipsa at simili triangololo dgl

// Sed in hyperbola
triangolo gdl aequum est
graffa aperta triangolo dgt
triangolo tgl
simul
.

// In ellipsi autem

figura 79

et circulo

figura 80

triangolo dgt graffa chiusa
triangolo gdl
simul aequalia sunt triangolo tgl
.

// Igitur utrobique triangolo tgl aequale est triangololo ex at simili triangolo gdl.

// Et quoniam propter aequidistantiam linearum triangolo bze simile679 triangololo gdl et triangolo hzt simile triangololo gdt ideo, sicut td ad dg sic tz ad zh et sicut gd ad dl sic bz ad ze.
//
Quare sicut ratio td ad dg componitur ex rationibus
graffa aperta rectae ad transversam
gd ad dl
.

// Ita nunc ratio tz ad zh componitur ex rationibus
graffa aperta rectae ad transversam
bz ad ze
fitque triangolo bze ex ipsa nt et triangolo hzt ex ipsa bn hoc est tz.

// Rursum ergo per 41am huius, in hyperbola triangolo bze aequale est
graffa aperta triangolo hzt
triangolo ex ipsa at simili triangololo gdl
quanta est area triangolo tgl.

//
In ellipsi autem et circulo
angolare aperta triangolo bze
triangolo hzt
simul aequalia680 sunt triangolo ex ipsa at, simili triangolo gdl681 et perinde triangololo tgl. // Sicut fuit demonstrandum.

Scholium

Oportuit682 tam hyperboles, quam, ellipseos et circuli descriptionem tripliciter variari683 pro vario situ puncti b utcumque relicti.

Inizio della pagina
->